Seslendirme, haber, belgesel, video, oyun ve bunun gibi mecralar için; içeriğin üzerine eklenmek üzere bir seslendirme sanatçısı tarafından yapılan metin okuma işlemidir.
Seslendirme yapmak için oluşturulmuş projenin içeriğine uygun bir ses seçilir. Daha sonra seslendirme sanatçısına, projeyle ilgili bilgi ve seslendirilmek üzere oluşturulmuş metin verilir. Kayıt için uygun bir stüdyo bulunup/oluşturulup kayıt okumalarına başlanır. Aslına bakarsanız yukarıda bahsi geçen tüm bu süreç, doğru planlandığında çok uzun uzadıya devam etmiyor diyebiliriz. Proje sahibi ne istediğini net sınırlarla çizebilirse ve buna ek olarak seslendirme sanatçısı da işine hâkim bir kişiyse iki taraf için yorucu olmadan geçirilen birkaç saat veya en fazla günün ardından mutlu sona ulaşılıyor.
Peki siz seslendirme ihtiyacı bulunan bir proje sahibi olsaydınız, ya da soruyu en yalın haliyle soralım: Evinde ekranın başında bir içerik seyrederken, iyi bir seslendirmeyi nasıl anlardınız?
Dikkat edilmesi gereken ilk unsur, seslendirme sanatçısının diksiyonudur. Eğer bir seslendirme yaptırıp, bunu işiniz için kullanacaksanız, insanların sizi ve yaptığınız işi ciddiye almaları için belli bir kalite standardında olmanız gerekir. Yapılan seslendirmedeki kimse tarafından anlaşılır olmazsa, yapılan her şey boşa gitmiş olur. Hatta boşa gitmek bir yana, “reklamın iyisi kötüsü olmaz” deyiminin aksine övmek istediğiniz ürünü veya hizmeti istemeden yerebilirsiniz bile. Sonuçsuz bir yorgunluk yaşamaktansa, her adımın dikkatle planlanıp, o şekilde harekete geçilmesi daha mantıklı olur. Ayrıca seslendirme sanatçısının gereksiz duraklamalara, hızlı okumalara, “…ııı, …şey, …mmm” gibi gevelemelere yer veriyor oluşu kendisini kalitesi hakkında olumsuz ipuçları verecektir.
İkinci adımda ele almamız gereken unsur ise sesin rengi, projeye uygun oluş durumu ve kalitesidir. Sesin rengi ve kalitesi derken kastetmek istediğimiz şey, ses ile yapılan işin ne kadar örtüştüğüdür. Açık ve basit bir örnek vermemiz gerekirse, kadınlara ait bir ürün reklamında bir erkek seslendirme sanatçısı kullanıldığını düşünelim.Seslendirmenin bağlama ters düşme olasılığı yüksek olacaktır. Dolayısıyla kadınları ilgilendiren bir reklam için (reklam yapılan ürüne bağlı olmak kaydıyla) kadın seslendirme sanatçısı kullanmak daha stratejik bir hamle olur. Ya da başka bir örnek verelim; bu bir reklam değil de bir haber için yapılmış seslendirme olsun. Haber seslendirmelerinde ciddi bir ses ile sunum yapmak gerekir. Bir deprem haberi veriliyor olsun. Yapılan seslendirme için ciddi ve kasvetli bir perdede metin okunmalıdır, fakat bunun yerine coşkulu ve birçok duyguyu barındıran bir ses kullanılırsa işin ciddiyetini lekelemiş olursunuz. Dolayısıyla bu durum izleyici ve dinleyiciler tarafından olumsuz eleştirilere sebebiyet verebilir.
Üçüncü unsur ise, seslendirme kaydının kaliteli olması ve bir stüdyoda gerçekleşmiş olması gerekir. Seslendirme yapmak için gereken bazı olmazsa olmaz ekipmanlar vardır. Bu ekipmanların kalitesi ne kadar yüksek olursa, ortaya çıkan iş de, doğru orantılı olarak o kadar kaliteli olacaktır. Seslendirme kaydı yapılırken gerekli izolasyon sağlanmasa ve dışarıdaki kirli ses kayda karışmış olsa. Bu durum seslendirmenin kalitesini olumsuz etkileyeceği için projenin başarısız olmasına sebep olacaktır. Böyle bir durum da seslendirme iyi yapılmamış, gerekli önlemler alınmamış ve kayıt sonrasında incelenmeden projeye eklenmiş demektir. Üzerinde uğraşmadığınız bir işten başarı beklemek saçma olur.
Dördüncü ve son olarak dikkat edilmesi gereken, seslendirme için oluşturulmuş metnin, projeye uygun olarak hazırlanmasıdır. Yine bir reklam örneğiyle maddeyi açıklamak istiyorum. Mesela bir bilgisayar reklamı için hazırlanacak bir seslendirme olsun. Metnin bilgisayarın özellikleri, reklamın izleyiciye vermek istediği mesaj üzerine olması gerekir. Ama seslendirme metni sadece sloganlardan oluşan, bilgisayar hakkında en ufak bilgilendirici niteliği olmayan bir metin olursa seslendirme başarısız olur. Dolayısıyla proje de.
Yukarıda incelediğimiz maddeler, iyi bir seslendirme nasıl anlaşılır, hangi durumlarda seslendirme başarısız olur gibi başlıklar hakkında bilgiler içeriyor. İyi bir seslendirmeyi anlamak için uzun uzun incelemeye ya da pür dikkat davranmaya bile gerek kalmıyor çoğu zaman. Duyduğunuz ses, metin ve içerik bir bütün halindeyse o seslendirme iyi yapılmış bir seslendirme demektir. Umarım ihtiyacınız olan bilgileri alabileceğiniz bir yazı olmuştur.