Seslendirme, kulağımızın duyduğu doğal olmayan hemen her sesin kaynağı aslında. Birçok içerik düzenlemesi için seslendirmeden faydalanılıp, bu şekilde izleyiciyle buluşturuluyor. Peki duymaya bu kadar alışık olduğumuz seslendirmelerin arka planında nasıl bir mutfak var, dilerseniz gelin yakından bakalım. Temel bilgilerden başlayarak, alt başlıklar halinde seslendirme hakkında konuşalım.
Seslendirme; video, belgesel, haber ve bunun gibi içerikler için seslendirme sanatçısı tarafından konuyla ilgili metnin okunup, içeriğin üzerine eklenmesi demektir. Seslendirme, bir ses oyunculuğudur. Seslendirilecek metinde yer alan duygu durumlarını, sesinizle içeriğe yansıtabilmenizi gerektirir. Konunun içeriğine uygun duygu durumlarının yansıtılması dışında, vurgulara, tonlamalara ve seslendirme kurallarına da dikkat etmeniz gerekir. Mikrofonun başında oturup, elinizdeki metni direk, adeta kitap okur gibi okursanız, maalesef seslendirmede istediğiniz başarıyı elde etmeniz pek mümkün görünmüyor. Ancak öyle bile olsanız, seslendirme konusunda uzmanlaşmak istiyorsanız, bu konuda eğitim alabileceğiniz birçok kurs ve ajanstan faydalanmak mümkün.
Seslendirme yaparken, seslendirme yaptığınız tür de bir o kadar önem taşıyor. Haber için kullanmanız gereken ses farklı, belgesel için kullanmanız gereken ses farklıdır. Ses renginiz, proje sahibi tarafından beğenildiği ve projeye uygun olduğu takdirde, isteğiniz doğrultusunda, çalışmanız için bir engel kalmamış olur. Tam bu aşamada seslendirme nasıl yapılır konusunda daha ayrıntılı bilgiler için okumaya devam edin.
Konuyu tüm detaylarıyla derinlemesine ele almadan hemen önce, seslendirmenin üç aşamadan oluştuğunu söylemeliyiz. Bu üç aşama ise şöyle:
·Seslendirmeye hazırlık süreci,
·Seslendirme süreci,
·Seslendirme sonrası süreç.
Seslendirmeye hazırlık süreci, dediğimiz aşama siz projeyi kabul ettikten hemen sonra başlar. Proje sahibi, bir seslendirme sanatçısı olarak sizi uygun görür, daha sonra karşılıklı olarak projeyle ilgili bilgilendirme yapılır. Kaydın doğru ve amacına uygun bir biçimde tamamlanabilmesi için müşteriden ne kadar çok detay (ses kaydının kullanılacağı ürün, bahsi geçen ürün veya hizmetin hitap ettiği kitle v.b) alabilirseniz işin sonunda ortaya çıkan kayıt o kadar başarılı olacaktır.
Seslendirme yaptığınız süre boyunca sesinize çok iyi bakmalı ve onu zorlamamalısınız. Zira sesinizi kullanamamanız işin sekteye uğraması veya tamamen iptal edilmesi anlamına gelebilir. Bunun için gün içerisinde sık sık çok soğuk ya da çok sıcak olmayan sıvılar tüketmek işin ustaları tarafından en çok kullanılan yöntemdir.
Seslendirme için bir stüdyo ya da varsa home stüdyonuzda hazırlıklara başlayabilirsiniz. Bu hususta yapmanız gereken ilk iş, işveren tarafından verilen seslendirme türü için gerekli ekipmanlara sahip olup olmadığınızı netleştirmenizdir. Eğer eksik olan bir ekipmanınız varsa, işi riske atmayıp seslendirme öncesi gerekli ekipmanı tedarik etmeniz sizin yararınıza olacaktır. Ayrıca her asıl kayıt öncesinde küçük bir deneme kaydı almak tüm cihazların olması gerektiği gibi çalışıp çalışmadığını test etmek için önemli bir tavsiye.
Kayıt öncesi metnin provasını yapmak, kayıt esnasında da sık sık bölünmenizi engelleyecektir. Bu arada ülkemizde çok yaygın olan dudak ve dil tembelliği sizde de varsa, kayda başlamadan önce egzersiz yaparak, kaydın daha kaliteli ve anlaşılır olmasını sağlayabilirsiniz. Yine bu amaçla her kayıttan önce tavsiye edilen bir egzersiz; bir kalemi, ucu dilinizin altına yerleşecek şekilde dişlerinizle tutarken abartılı bir biçimde bir metin okumanızdır. Bu egzersiz seslerin ve sözcüklerin ağızdan daha anlaşılır biçimde çıkmasına yardımcı olacaktır.
Metnin yazı tipinin, boyutunun ve kağıtla aranızdaki mesafenin gözünüze uygun olması; okuyacağınız kısmın açıkça belirtilmesi gibi önemli noktaları da kayda başlamadan önce kontrol etmeyi unutmayın. İçerikle ilgili metni tekrar amaçlı okurken, gerekli vurgular ve tonlamalar için notlar alıp seslendirme esnasındaki işinizi kolaylaştırabilirsiniz. Metnin vermek istediği duygu ve mesajı anladığınızdan emin olduktan ve notlarınızı aldıktan sonra kayda hazırsınız demektir.
Kayda başlamadan önce birkaç derin nefes alarak yaparak, hem nefesinizi hem kalp atış hızınızı kontrol altına alabilir, seslendirme esnasında sesinizde oluşabilecek titreme ve daralma gibi sıkıntıları engelleyebilirsiniz. Ayrıca kayıt sırasında rahatsız edilmeyeceğinizi garantilemeniz önemli. Bunun için odanın kapısına bir not asmanız ve telefonunuzun sesini kapatmanız tavsiye edilir.
Bir dip not olarak; seslendirmeye başlamadan önce bir bardak su içmek her zaman iyi bir fikirdir.
Seslendirme süreci ise, adından anlaşıldığı üzere metnin seslendirildiği aşamadır. Hazırlık aşamasında yapılması gerekenleri yapıp, kaydı riske atmadığınız için pürüzsüz bir süreç olacağını tahmin etmek zor değil. Seslendirme kaydınızı alacak aletlerin açık ve sorunsuz bir şekilde çalışır halde olmasını sağlayın. Ayakları sağlam bir mikrofon standı ve sesinizin patlama ihtimaline karşı, uygun bir ses filtresi kullandığınızdan da emin olun yeter. Bunlara ek olarak, kayıt esnasında nefes alırken mikrofondan biraz uzaklaşıp, kaydın kirlenmemesi için önlem alırsanız, kayıt sonrası işlemleri de bir nebze kolaylaştırmış olursunuz.
Seslendirme sırasında dikkat etmeniz gereken bir diğer önemli nokta da seslendirme boyunca ayakta olmaktır. Seslendirmeyi ayakta yapmak hem kayıt hem de süreç açısından sizin için avantajlı olacaktır. Çünkü diyaframın sıkışması halinde, sesten istediğiniz performansı alamadığınızı fark edeceksiniz.
Seslendirme tamamlandıktan sonra yapılması gerekenler için ise, ilk adresiniz oluşturmuş olduğunuz ses kaydını sessiz bir ortamda dinleyip test etmek. Kayıt sırasında meydana gelen hataları ve düzeltilmesi gereken noktaları belirlemekle işe başlayabilirsiniz. İlk seferde nokta atışı yapıp, istediğiniz gibi bir seslendirme kaydı çıkaramazsanız üzülmeyin, unutmayın ki bunu yaparak deneyim kazanacak ve ne kadar zaman geçerse geçsin, her seferinde hatalar bulacaksınız.
Düzeltilmesi gereken noktaları, düzeltip kaydınızı tekrar dinleyin. Gerekli düzeltmeleri tamamladıktan sonra kaydınızı ikinci bir kulağın duymasını sağlayın. Sizin duyamadığınız ya da fark edemediğinizin detayları başkası yakalayabilir. Bahsettiğimiz bu üç süresi sağlıklı bir şekilde kontrol edip, tamamladıktan sonra seslendirme nasıl yapılır sorusunun cevabı olan ortalama bir günü de sonlandırmış olacaksınız.